وی همچنین گفت: هیچ فرقی نمی‌کند طرف مقابل ما چه کسی باشد. براساس منافع خود مذاکره می‌کنیم. وظیفه خود را انجام می‌دهیم و مذاکرات را براساس منافع کشور پیش می‌بریم. اینکه آمریکا الان آماده مذاکرات نیست واقعیت است و هیچ کشوری در زمان مذاکرات آماده مذاکرات جدی نیست. با اروپایی‌ها اگر لازم باشد تماس‌ها را شروع می‌کنیم و منتظر آمریکا نخواهیم بود. هر کس رئیس جمهور شود براساس نوع عمل و رفتارش سنجیده خواهد شد.
عراقچی همچنین مذاکرات با اروپا را در خصوص مسائل امنیتی و مرتبط با موضوعاتی چون اوکراین را بر اساس احترام متقابل مطرح کرده است.
عراقچی در ترسیم مذاکرات احتمالی همچنین عنوان کرده است: اول باید پایه مناسبی برای مذاکرات ایجاد شود. برجام درست است که برخی از قسمت‌هایش برای ما دیگر انتفاع سابق را ندارد و برخی از قسمت‌هایش تاریخش گذشته ولی به اعتقاد من چارچوبی است که می‌تواند به توافق رهنمون کند. این گونه نیست نیازمند رفع تحریمها باشیم که منافع کلان و عزت خود را زیر پا بگذاریم. آماده‌ایم وارد گفت‌وگوهای عزتمندانه با اروپا شویم و از ابزارهای شرافتمندانه استفاده کنیم.
وی در عین حال عنوان کرده است که نگاه ما به گذشته است از گذشته درس می‌گیریم، ولی در گذشته متوقف نمی‌شویم.
عراقچی پیش از این نیز احیای برجام را سخت و دشوار خوانده بود و خواستار مذاکراتی بر اساس واقعیتهای جدید شده بود. این موضوعی است که پیش از این توسط کارشناسان مطرح حوزه هسته ای از جمله علی واعظ و ولی رضا نصر نیز در مقاله «فارن افرز» مورد توجه قرار گرفته بود. آنها عنوان کرده بودند که برنامه هستهای ایران آن‌قدر پیشرفته است که نمی‌توان آن توافق را احیا کرد.
اظهارات عراقچی همچنین نشان می دهد که مسیر گفتگوهای هسته ای می تواند بر اساس فرمول برجام یعنی اعتمادسازی در مقابل رفع تحریمها باشد.
طرح مورد نظر ایران بر خلاف طرح «گام به گام» دارای هدف انتهایی است. یعنی مذاکرات از نقطه ای شروع می شود و با طی کردن گامهای اعتمادسازی و رفع تحریم به هدف نهایی خود می رسد.
این طرح متفاوت از طرحهای موقتی که است که پیش از این در «تفاهم ماه می ۲۰۲۳» میان ایران و آمریکا در عمان شکل گرفت. در طرح عمان طرفین با هدف کنترل تنشها وارد مذاکره شده بودند و سطح همکاری ها فراتر از مفاد آن نرفت. ضمن اینکه هدف غایی به منظور رسیدن به توافق جامع برای آن تعریف نشده بود.
ایالات متحده و ایران در ماه مه ۲۰۲۳ به صورت ضمنی در عمان توافق کردند که بر اساس آن ایران موافقت کرد که اورانیوم بیش از ۶۰درصد خلوص را غنی‌‌سازی نکند، پنج تبعه آمریکایی و ایرانی را آزاد کند و در ازای آن مقداری وجوه مسدود شده‌‌اش را دریافت کند. واشنگتن همچنین سیگنال‌‌هایی ارسال کرد که اجرای تحریمهای نفتی علیه ایران را افزایش نخواهد داد. تفاهم موقت میان برت مک‌‌گورک، هماهنگ‌‌کننده کاخ سفید در خاورمیانه و شمال آفریقا و علی باقری کنی، مذاکره‌‌کننده ارشد هستهای ایران، قرار بود کنگره آمریکا را دور بزند که در غیر‌این صورت فرصتی برای بررسی دقیق و شاید مسدود کردن یک توافق رسمی به وجود می‌آمد.
در خصوص توافق موقت باید توجه داشت این طرح مورد تاکید ایران نیست و نیازهای ایران را مرتفع نمی کند. در چنین طرحی ابزار چانه زنی ایران و اهرم هسته ای آن از غنی سازی سطح بالا و ذخائر اورانیوم غنی شده از دست خواهد رفت ضمن اینکه تحریمها نیز به صورت تاثیرگذار برداشته نخواهد شد.
تجریه تفاهم ماه می نیز نشان داد هنوز ایران بهره ای از پولهای آزادشده خود به دست نیاورده است و بعد از جنگ غزه این پولها همچنان بلوکه مانده است.
احتمالا آمریکا درمقابل رفع تحریمهای حداقلی، خواسته های حداکثری همچون تعلیق غنی سازی سطح بالا و کاهش ذخائر اورانیوم غنی شده ایران را خواهد داشت. بهمین دلیل ایران قبلا توافق موقت را رد کرده است چون ابزار چانه زنی خود را ازدست خواهد داد. درسناریوی توافق موقت، واقع بینانه تر این است که درخواست بیشتر از ایران درمقابل امتیاز بیشتر به ایران باشد. برای ایران رفع تحریمهای بانکی و نفتی مهم است و برای آمریکا و اروپا کاهش ذخیره وسطح غنی سازی و اجرای پروتکل الحاقی تا از صلح آمیزبودن برنامه هسته ای ایران مطمئن باشند.
درهرصورت این سناریو جواب نخواهد داد چون اولا پایدار نخواهد بود و ثانیا آمریکا هم تحریمهای اساسی را درقالب توافق موقت برنمیدارد و لذا ایران هم زیربار نمیرود.
اما طرح دولت جدید ایران گفتگوها را در فرمت ۴+۱ یا ۵+۱ دنبال خواهد کرد. از آنجا که به اعتقاد عراقچی آمریکا در وضعیت پیشاانتخاباتی قرار دارد مذاکرات می تواند از مسیر اروپا شروع شود.
با وجود این چگونگی مذاکرات به صورت جدی بعد از انتخابات آمریکا میسر خواهد بود. حتی برخی کارشناسان معتقدند ممکن است مذاکرات محرمانه ای هم در این اثنا شکل بگیرد.
پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا در این زمینه به تابناک می گوید: بعید است که قبل از انتخابات هیچ گونه تحرکی در طرف ایالات متحده در این زمینه وجود داشته باشد و اروپایی ها این را متوجه شده اند. علاوه بر این، بدون مشارکت ایالات متحده نمی توان پیشرفت زیادی در جهت توافق جدید داشت و اروپایی ها نیز مطمئناً این را درک می کنند. بنابراین، رهبران اروپایی احتمالاً در مورد اینکه چقدر می‌توان در این مدت در مذاکرات اروپا و ایران به نتیجه رسید، تردید دارند. با این وجود، آنها ممکن است نوعی گفتگوی غیررسمی با ایران داشته باشند تا فرمول های احتمالی را که مذاکرات رسمی بعدی می تواند در نظر بگیرد، بررسی کنند.
همچنین «مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه به خبرنگار تابناک گفته است: مقام معظم رهبری (آیت الله خامنه ای) مذاکره مستقیم با آمریکا را تایید کردند و این فرصت را نباید از دست داد. پیش از انتخابات نوامبر، ممکن است مذاکرات محرمانه ای هم با اروپایی ها و هم با آمریکایی ها برای تجدید تماس و هموار کردن راه برای مذاکرات نهایی پس از انتخابات آمریکا انجام شود.
با وجود این، ایران منتظر نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود تا بتواند با دولتی وارد تعامل شود که ۴ سال در قدرت باشد.
